Emosiyalar acdıranda: Niyə kədər bizi zərərli yeməyə aparır?
saida
Bəzən biz ac olduğumuz üçün yox, daxilən boş olduğumuz üçün yeyirik. Kefsiz olanda bir dilim tort, stressdə olanda bir paket cips – tanış səhnədir, elə deyilmi? Bu, sadəcə “pis vərdiş” deyil, beynin özünümüdafiə mexanizmidir.
🧠 Emosional yemək, yəni “hisslərlə qidalanmaq” beyin kimyasına bağlıdır. Qəm, qorxu və ya gərginlik zamanı bədən kortizol adlı stress hormonunu ifraz edir. Kortizol beyni “şəkər və yağ istəyirəm” mesajı göndərməyə vadar edir. Nəticə? Soyuducunun qarşısında tünd şokoladla dramatik baxışma səhnəsi.
🍔 Zərərli qidalar (şirniyyat, fast food, qazlı içkilər) dopamin ifrazını artırır – yəni, qısamüddətli xoşbəxtlik verir. Amma bu hiss çox çəkmir, və beyin yenidən eyni ləzzəti istəyir. Beləcə, “emosional acılıq – yemək – peşmançılıq” döngəsinə düşürük.
💡 Emosional aclığı fiziki aclıqdan ayırmaq vacibdir:
-
Fiziki aclıq tədricən yaranır, istənilən yeməklə doyar.
-
Emosional aclıq isə qəfil gəlir və konkret bir “təsəlli qidası” tələb edir (adətən pizza ya da desert).
-
Emosiyalar bəzən mədəni idarə edir, amma bu, düzəldilə bilən haldır. Özünü günahlandırmaqdansa, hisslərini tanı, yaz, nəfəs al, bir fincan su iç. Bəzən bədən deyil, ruh ac olur.
