Səudiyyə Ərəbistanı Pakistan-Türkiyə-Azərbaycan hərbi blokuna qoşulur?

Pakistanın Baş naziri Şahbaz Şərif və Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhd şahzadəsi Məhəmməd bin Salman hər iki ölkəyə hücum zamanı qarşılıqlı yardım üçün strateji müdafiə sazişi imzalayıblar.

Elə bu yaxınlarda Hindistan–Pakistan müharibəsi baş verdi. Bu müharibədə Türkiyə və Azərbaycan  Pakistanın yanında yer aldı. Xüsusən Türkiyənin bu işə müdaxiləsi Pakistanın qələbəsini təmin etdi. Bundan dolayı Şahbaz Şərif Türkiyə və Azərbaycanda oldu, hər iki ölkəyə rəsmən təşəkkürünü bildirdi.

O da sirr deyil ki, II Qarabağ Müharibəsində Pakistan Azərbaycana ciddi şəkildə dəstək verib.
Yəni Pakistan-Türkiyə –Azərbaycan hərbi ittifaqı mövcuddur. Hindistan-Pakistan müharibəsi kimi qlobal xarakterli bir sınaqdan keçib. Kritik vəziyyətdən üzü ağ çıxıb…

Səudiyyə Ərəbistanının Pakistanla hərbi baxımdan daha da yaxınlaşması Pakistan-Türkiyə-Azərbaycan hərbi blokuna necə təsir edəcək? Şübhəsiz ki, edəcək. Başqa cür ola da bilməz. Yəni tezliklə Türkiyə-Pakistan-Azərbaycan və Səudiyyə Ərəbistanı hərbi bloku rəsmən yarana bilər. Bu, real söhbətdir…

Onu da deyim ki, Səudiyyə Ərəbistanının Pakistana təsir imkanları son dərəcə yüksəkdir. Hətta bu təsir o həddədir ki, Pakistanın daxilində mövcud olan siyasi qarşıdurmalar belə Səudiyyənin müdaxiləsi ilə həll olunur. Biz dəfələrlə bunun şahidi olmuşuq.

MHP lideri Dövlət Baxçalı buyurur ki, Türkiyə ABŞ-İsrail ittifaqına qarşı Rusiya və Çinlə ittifaqa girməlidir. Düşünürəm ki, belə bir ittifaq o qədər də etibarlı ola bilməz. Türkiyə İslam Ölkələrini bir araya gətirib hərbi baxımdan möhtəşəm bir ittifaq yaratsa, daha yaxşıdır. Tarixən Türkiyənin (Osmanlı) İslam Dünyasında xüsusi bir missiyası olub. Türkiyə İslam Dünyasında yenidən baş rolda çıxış etməlidir. Əslində proseslər elə ona doğru gedir…

Səudiyyə Ərəbistanı islam Dünyasının ən varlı ölkəsidir. Artıq Türkiyə və Pakistanda hərbi texnologiya sürətlə inkişaf edir. Səudiyyə Ərəbistanı bu inkişafa maliyyə dəstəyi verməklə prosesi sürətləndirə bilər…

Başqa və son dərəcə önəmli bir məqam. Səudiyyə Ərəbistanının əlində Amerika istehsalı olan möhtəşəm silahlar var. Ancaq Səudiyyə Ordusu bu silahlardan istifadə etmək gücündə deyil, çünki hərbi baxımdan peşəkarlıq son dərəcə aşağı səviyyədədir.

2025-ci il üçün Səudiyyə Ərəbistanının hərbi büdcəsi 80 milyard dollardır. Bu, fantastik rəqəmdir. Bu baxımdan Səudiyyə Ərəbistanı dünyada 7-ci yerdədir. Müqayisə üçün deyim ki, Türkiyənin hərbi büdcəsi 25 milyard dollardır və dünyada 17-ci yerdə qərar tutub. Ancaq Türkiyə ilə müqayisədə Səudiyyə Ordusu yox kimi bir şeydir. Pakistan isə 10,2 milyard dollarla 29-cu yerdədir.

Daha bir önəmli məqam. Səudiyyənin əlində olan ultra-müasir Amerika silahları təbii ki, İsrailə qarşı istifadə oluna bilməz, çünki Amerika silahları İsrailin hərbi texnikasını özününkü kimi qəbul edir. Bu situasiyanı dəyişmək olarmı? Nəzəri baxımdan bu, mümkündür. Belə ki, Səudiyyənin əlində olan Amerika silahlarının proqramını dəyişmək lazımdır. Bu isə son dərəcə mürəkkəb bir işdir. Ancaq Türkiyə və Pakistan bu məsələdə müəyyən uğur qazana bilərlər. Müəyyən uğur situasiyanı kökündən dəyişə bilərmi? Yaxşı olar ki, bu kimi suallara mütəxəssislər cavab versin.

İstənilən halda Səudiyyə Ərəbistanının Türkiyə-Pakistan-Azərbaycan hərbi ittifaqına qoşulması ortaya ciddi bir alyansın çıxmasına səbəb olardı. Bu, İslam Dünyasında daxili inteqrasiyaya da güclü təkan verərdi.

Aydındır ki, İslam Dünyası texnologiya baxımından Qərbdən kəskin şəkildə geri qalır. Ancaq Türkiyə və Pakistan bu geriliyi aradan qaldırmaq üçün böyük işlər görürlər. Digər müsəlman ölkələri də bu prosesə təkan verməyə çalışırlar. Məsələn, Misir və İndoneziya kimi ölkələr Türkiyənin dəyəri 50-70 milyard dollar olan “TAI TF-X Kaan” layihəsində yer almağa çalışırlar. Türkiyə və Pakistanın hərbi sənayesində baş verən keyfiyyət və kəmiyyət dəyişikliyi onu deməyə əsas verir ki, yaxın gələcəkdə bu müstəvidə nəzərəçarpacaq dəyişikliklər olacaq. Qlobalinfo.az