Gündə neçə dəfə yemək lazım olduğuna dair “mütləq 5 dəfə yemək lazımdır”, “gecə yemək olmaz”, “səhər yeməyi şərtdir” kimi qaydalar illərdir dolaşır. Amma müasir tədqiqatlar göstərir ki, ideal qida rejimi universaldır demək — tamamilə yanlış yanaşmadır. Orqanizm fərdidir və rejim də insanın həyat ritminə uyğun qurulmalıdır.
İnsan bədəni üçün ən vacib meyar — kalori balansı, makro paylanma və qidalanmanın davamlılığıdır. Yəni nə qədər kalori qəbul etdiyin, nə qədər zülal yediyin və bunu gündə neçə dəfə etdiyin — fərqli rollar oynayır.
Əsas məsələ:
Gündə 2 dəfə də yeyə bilərsən,
3 dəfə də,
4–5 dəfə də — əgər sənə uyğundursa, bədən bunu normal qarşılayırsa və kalori balansı pozulmursa.
Rejim — məcburi qayda deyil, nizam yaratmaq vasitəsidir. Sabit yemək saatları:
hormonları stabilləşdirir,
qəfil aclığın qarşısını alır,
artıq yemə ehtimalını azaldır,
insulinin “vur-çıx” dalğalarını sakitləşdirir.
Yəni rejim — bədənə "təhlükəsiz zona" kimi gəlir.
Səhər–nahar–şam.
Əksər insan üçün rahatdır. Stabil enerjini təmin edir.
Səhər və şam və ya nahar və şam.
İnsulin həssaslığı yaxşı olan, iş ritmi sıx olan insanlar üçün uyğundur. Çoxları bu modeldə özünü yüngül hiss edir.
İdman edənlər, məşq sonrası zülal ehtiyacı olanlar üçün uyğundur.
O model ki…
doyurur,
enerji verir,
çəkiyə nəzarət etməyə kömək edir,
səni bezdirmir,
gecə “binge eating” yaratmır,
həyat ritminə uyğun gəlir.
Universal qida modeli yoxdur. Universal olan tək şey — bədənini dinləməkdir.
Mütləq zülal prioriteti:
Hər yeməkdə 20–30 q zülal — toxluq hissi və çəki nəzarəti üçün əsas faktordur.
Kalori balansı:
Zəifləmək istəyirsənsə — deficit.
Blanket qadağalara inanma:
Gecə yemək olmaz — mifdir.
Əsas məsələ ümumi gün kalorindir, vaxt yox.
İnsan bədəni "regulirovka" sevən bir sistemdir. Amma bu nizamı sən özün təyin edirsən, kitab yox. Gündə neçə dəfə yemək məsələsi — digər bütün vərdişlər kimi — şəxsi ritmə uyğun optimallaşdırılır.